Bộ Công Thương cho biết, thời gian qua, các công ty công nghiệp hỗ trợ (DNCNHT) cho ngành oto Việt Nam dù đã có sự gia tăng, song vẫn phát triển chậm cả về số lượng và chất lượng so với nhiều quốc gia trong khu vực.
bây giờ, chỉ một vài nhà cung cấp trong nước có thể tham gia vào chuỗi cung ứng của các nhà sản xuất, lắp ráp oto tại Việt Nam. So với Thái Lan, số lượng nhà cung cấp của Việt Nam trong ngành công nghiệp oto vẫn còn rất ít. Thái Lan có gần 700 nhà cung cấp cấp 1, Nhưng Việt Nam chỉ có chưa đến 100. Thái Lan có khoảng 1.700 nhà cung cấp cấp 2, 3, trong khi Việt Nam chỉ có chưa đến 150.
Tỷ lệ nội địa hoá đối với xe cá nhân đến 9 địa điểm ngồi còn thấp. Mục tiêu đề ra là 30 – 40% vào năm 2020, 40 – 45% vào năm 2025 và 50 – 55% vào năm 2030, Nhưng đến nay mới đạt bình quân khoảng 7-10%, trong đó Thaco đạt 15-18%, Toyota Việt Nam đạt 37% đối với riêng dòng xe Innova (thông tin được cung cấp từ phía DN), thấp hơn siêu nhiều so với mục tiêu đề ra cũng như thấp hơn nhiều so với các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Indonesia và Malaysia.
Việt Nam nhâp khẩu bình quân mỗi năm khoảng 2 tỉ USD các loại phụ tùng, linh kiện cho gắn lắp oto trong nước.
Đặc biệt, thụ tùng linh kiện oto hiện đang sản xuất tại Việt Nam chủ yếu là các phụ tùng thâm dụng lao động, công nghệ giản đơn, như ghế ngồi, kính, săm lốp, bánh xe… Việt Nam phải nhập khẩu ròng hầu hết các nhóm mặt hàng CNHT có hàm lượng công nghệ và giá trị gia tăng cao, nhất là các bộ phận, linh kiện quan trọng, thuộc hệ thống phanh, ly hợp, hộp số, hệ thống lái, yêu cầu công nghệ chế tạo ở mức cao.
Để phục vụ lắp ráp oto trong nước, trong giai đoạn 2010 – 2016, Việt Nam đã nhập khẩu các loại phụ tùng, linh kiện khác nhau, với tổng giá trị nhâp khẩu bình quân mỗi năm khoảng 2 tỉ USD, chủ yếu từ Nhật Bản (23%), Trung Quốc (23%), Hàn Quốc (16%) và Thái Lan (16%). Nhưng, giá trị sản xuất của CNHT cho ngành công nghiệp oto chỉ chiếm khoảng 2,7% tổng giá trị sản xuất của toàn ngành công nghiệp.
Để nâng cao trình độ, năng lực của các DNCNHT, Bộ Công Thương chỉ rõ, cần bố trí nguồn vốn xây dựng cơ bản nhằm xây dựng cơ sở vật chất để hình thành ít nhất 3 Trung tâm hỗ trợ phát triển CNHT tại 3 miền cho các ngành CNHT ưu tiên phát triển. Các Trung tâm này có vai trò là các Trung tâm kỹ thuật, máy móc dùng chung, cung cấp các dịch vụ chế tạo thử nghiệm, đo lường, kiểm định, chứng nhận chất lượng mặt hàng, tư vấn, chuyển giao công nghệ cho các DNCNHT. trong đó có các DNCNHT ngành oto và các dịch vụ cải tiến DN.
Thêm vào đó bố trí đủ nguồn kinh phí để triển khai hiệu quả các nội dung hỗ trợ các DNCNHT trong nước. Cần xây dựng các gói tín dụng ưu đãi cho phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên, trong đó có CNHT ngành oto, có thời hạn đến năm 2025. Nâng cao vai trò và khuyến khích các địa phương trong xây dựng các chính sách, chương trình phát triển CNHT riêng, trong đó chú trọng CNHT cho ngành oto.
Thu hút đầu tư phát triển CNHT ngành oto. Thu hút đầu tư các nhà sản xuất mặt hàng hoàn chỉnh và các nhà phân phối cụm linh kiện, linh kiện lớn trong ngành oto trên thế giới, đặc biệt là các công ty đa quốc gia đầu tư vào Việt Nam với mục tiêu phục vụ thị trường trong nước và thị trường ASEAN hơn là định hướng xuất khẩu, phục vụ thị trường toàn cầu. Có các chính sách ưu đãi, hỗ trợ cụ thể để khuyến khích các công ty chế xuất lớn bán hàng vào nội địa, tìm kiếm cơ hội tại thị trường trong nước và phát triển chuỗi cung ứng ngành oto tại Việt Nam.
“Mặt khác, thúc đẩy các dự án lớn về công nghiệp chất liệu, đặc biệt là các dự án sản xuất thép cán nóng, thép chế tạo… của các nhà đầu tư trong nước để bảo đảm nguồn chất liệu đầu vào cho công nghiệp hỗ trợ ngành oto. Thu hút đầu tư vào các phân ngành chế tạo cơ bản (tạo phôi, gia công áp lực, gia công chính xác, nhiệt luyện, xử lý bề mặt và sản xuất khuôn mẫu). Đẩy mạnh việc hợp tác với các ngành công nghiệp chất liệu đầu vào cho sản xuất linh kiện, phụ tùng ngành oto…”, đại diện Bộ Công Thương cho biết.
— Theo Cafef —
