Chính phủ vừa mới ban hành Nghị định 132 về chống chuyển giá đối với các công ty có giao dịch liên kết, thay thế Nghị định 20 trước đây. Nghị định 132 được coi là có tiến bộ hơn so với Nghị định 20 khi nâng mức trần tổng chi phí lãi vay khoảng 20 lên 30%.
Quy định chống chuyển giá này được xây dựng trên nền tảng khuyến nghị của Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế OECD, chống xói mòn thuế và chống chuyển giá. Điểm trúng “huyệt” của các công ty FDI, quản lý được công tác chuyển giá, trốn thuế, Nhưng việc khống chế chi phí lãi vay lại vô tình gây ra không ít khó khăn cho các công ty trong nước. điều này khiến cho không ít công ty phải nộp thêm hàng trăm tỷ đồng tiền thuế mỗi năm, từ lãi thành lỗ, hoặc bị tính thuế 2 lần cả công ty mẹ và công ty con nếu cho nhau vay tiền.
Nghị định 132 được coi là có tiến bộ hơn so với Nghị định 20 khi nâng mức trần tổng chi phí lãi vay khoảng 20 lên 30%.
Theo các chuyên gia, ngày nay các công ty Việt Nam đều siêu thiếu vốn, nhất là trong bối cảnh SARS-CoV-2 vẫn còn ảnh hưởng như ngày nay, Vậy Bởi thế quy định khống chế chi phí lãi vay 30% như nghị định 132 vẫn chưa thật sự phù hợp.
Nên quy định tỷ lệ vốn vay cho mỗi ngành nghề
Ông Nguyễn Mạnh Hiền, Giám đốc tư vấn, công ty TNHH tư vấn tài chính, kế toán, thuế AFA phân tích trên thế giới, các nước thường hay áp dụng 2 phương pháp để quản lý chi phí lãi vay. Đó là khống chế tổng chi phí lãi vay giống như Nghị định 132 của Việt Nam và khống chế thông qua tỷ lệ vốn vay trên vốn chủ sỡ hữu. Tại Việt Nam, trong bối cảnh công ty vốn còn ít, việc áp dụng phương pháp thứ 2 sẽ phù hợp hơn. Bởi với cách xài tỷ lệ vốn vay trên vốn chủ sỡ hữu, áp dụng các tỷ lệ không giống nhau cho từng ngành được xem là sẽ phù hợp, cụ thể hóa với từng ngành nghề hơn là áp dụng 1 tỷ lệ cố định.
“Việc áp dụng 1 tỷ lệ cố định thì trong góc nhìn người quản lý thuế thì sẽsẽ thuận tiện Nhưng trong góc nhìn người nộp thuế thì có công ty sẽ cảm nhận là không công bằng cho đặc thù ngành nghề của họ”, ông Hiền chia sẻ.
Ông Phan Lê Thành Long, Phó tổng giám đốc công ty TNHH Kiểm toán An Việt.
Cùng chung quan điểm này, ông Phan Lê Thành Long, Phó tổng giám đốc công ty TNHH Kiểm toán An Việt cho biết mỗi ngành nghề có nhu cầu xài vốn không giống nhau. Ngành cần nhiều vốn, Nhưng có ngành lại cần ít hơn. Vậy Bởi thế, quy định cụ thể tỷ lệ vốn vay trên tỷ lệ vốn chủ sở hữu cho mỗi ngành nghề sẽ hỗ trợ các công ty tiếp cận được vốn vay chẳng khó khăn hơn, từ đó phát triển được quy mô sản xuất.
“Các công ty bất động sản họ có nhu cầu vốn lớn thì tất nhiên nên xác định cho họ mức vốn vay phù hợp, với đặc điểm ngành kinh doanh của họ. Hay như công ty thủy sản, dệt may, họ xuất khẩu nhiều thì họ có nhu cầu vay vốn lưu động, để tăng cường xuất khẩu. Các chính sách phát triển quản lý thuế phải thiết kế sao phù hợp hỗ trợ cho công ty tăng cường sản xuất kinh doanh, thực hiện được các hoạt động xuất khẩu như thế sẽ tốt hơn siêu nhiều”, ông Long nhấn mạnh.
Nên loại trừ DN không có khả năng trốn thuế ra khỏi Nghị định
Trước đó, khi Nghị định 20 chống chuyển giá còn hiệu lực, chia sẻ với VTV Digital, đại diện Hội tư vấn thuế Việt Nam cho rằng việc khống chế chi phí lãi vay không nên áp dụng cho các công ty Việt không có giao dịch xuyên biên giới, hoặc các công ty mẹ và con có cùng 1 mức thuế suất.
Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn thuế Việt Nam.
“Nên gạt các đối tượng không có khả năng trốn thuế ra. Ví dụ các đơn vị có cùng lãi suất, không có giao dịch biên giới gì cả. Chỉ giao dịch trong nội địa Việt Nam, cùng 1 thuế suất chạy đâu mà trốn thuế. Tôi nghĩ rằng đó là nội dung mà chúng ta cần nghiên cứu để từng bước có thể sửa đổi cho phù hợp hơn”, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn thuế Việt Nam cho hay.
Đối với các công ty chứng khoán, các chuyên gia cho rằng các DN này cũng có 1 nghiệp vụ tương tự với ngân hàng đó là cho vay vốn, cần đòn bẩy tài chính lớn, Vậy Bởi thế cũng nên cân nhắc việc loại trừ ngành nghề này ra khỏi Nghị định 132 hoặc quy định 1 mức tỷ lệ vốn vay phù hợp.
Trong kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV đang diễn ra, tại Nghị trường quốc hội, nội dung chống chuyển giá này cũng được nhiều đại biểu quan tâm, chất vấn. Đại biểu Bùi Thanh Tùng, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hải Phòng phát biểu mục tiêu của quy định này là chống chuyển giá (tức chuyển lợi nhuận ra nước ngoài). Vậy Bởi thế các công ty có công ty mẹ công ty con cùng hoạt động tại Việt Nam thì không phải là đối tượng chống chuyển giá. Các công ty cho vay mượn qua lại giữa các thành viên cũng nên được loại ra khỏi phạm vi điều chỉnh.
“Đề nghị Chính phủ sớm tiếp tục nghiên cứu để ban hành Nghị định sửa dổi tổng thể, tạo điều kiện tốt và công bằng cho các công ty trong sản xuất và kinh doanh, nhất là trong bối cảnh kinh tế gặp bất lợi cho đại dịch SARS-CoV-2 và suy thoái kinh tế toàn cầu như ngày nay”, Đại biểu Tùng cho hay.
Việc khống chế chi phí lãi vay là thiết yếu để tránh tình trạng chuyển giá, trốn thuế. Nhưng nếu nảy sinh các vướng mắc cho các công ty trong nước, trong quá trình thực hiện thì hoàn toàn có thể sửa đổi, bổ sung, để vẫn quản lý được tình trạng chống chuyển giá, Nhưng vẫn hỗ trợ được các công ty nội, đặc biệt là trong bối cảnh khó khăn do dịch Covid 19 như ngày nay.
— Bài Viết theo Cafef —
