Nhiều người đã chẳng thể ngủ ngon sau khi đọc báo cáo của Ngân hàng Thế giới về đại dịch Covid-19 đang gia tăng ở Đông Á. Nhiều cú đánh đang giáng vào các quốc gia đang phát triển trong khu vực kinh tế năng động nhất thế giới.
Cú sốc thứ 3, chính xác là vậy.
Cuộc chiến thương mại – làm suy yếu chuỗi cung ứng kể từ đầu năm 2018 là cú sốc thứ nhất. Đại dịch COVID-19 là cú sốc thứ hai. Nhưng mối đe dọa lớn hơn vẫn còn ở phía trước: một cuộc suy thoái sâu rộng, đẩy hàng triệu người trở lại nghèo đói.
“Cú sốc thứ 3”, như các quan chức của Ngân hàng Thế giới gọi tên, có khả năng đẩy tăng trưởng Đông Á năm nay xuống còn 2,1% từ mức 5,8% trong năm 2019. Thậm chí, đó còn là trường hợp tốt nhất, một trường hợp tệ hơn sẽ khiến tăng trưởng tổng mặt hàng quốc nội của Trung Quốc giảm xuống 2,3%, tăng trưởng khu vực chỉ còn 0,5%.
Liệu mọi thứ có đúng như dự báo, Ngân hàng Thế giới giả định sẽ có sự phục hồi mạnh mẽ trong GDP vào cuối năm nay.
Sự phục hồi đó sẽ đến từ đâu? Đối với Trung Quốc, tăng trưởng trong phạm vi 2% đã có thể bị coi khủng hoảng toàn diện, họ không bao giờ để tâm đến mức thấp hơn. Nếu mọi thứ thực sự trở nên tồi tệ, và sự phục hồi ở nửa còn lại của năm không thành hiện thực, GDP của Trung Quốc năm 2020 về cơ bản có thể là không tăng trưởng.
Hoa Kì đang rơi vào tình trạng nguy cấp, 10 triệu người Mỹ nộp đơn xin bảo hiểm thất nghiệp chỉ trong 2 tuần. Châu Âu đang vấp ngã, trong khi Nhật Bản cũng cho biết nền kinh tế của họ đang ở trong tình thế nghiêm trọng.
Cú sốc này được cho là chưa từng có và khó xử lý. Vào năm 1997, cầu lớn từ Hoa Kì đã gián tiếp bảo vệ châu Á. Năm 2008, kích thích lớn đã khiến thị trưởng tỷ dân của Trung Quốc trở thành người mua Cuối cùng, vực dậy toàn cầu.
ngày nay COVID-19 khiến hàng tỷ người ở nhà, quá lo lắng để tiêu dùng thêm bất kỳ thứ gì ngoài hàng cần thiết.
Một nữ tiếp viên web casting quảng cáo hàng hóa qua phát sóng trực tuyến tại Vũ Hán vào ngày 29/3: mối đe dọa lớn hơn vẫn chưa đến. © Hình ảnh của Getty
Đằng sau cú sốc thứ 3 này, một cơn bão tài chính đang đe dọa ngăn chặn thương mại toàn cầu. Các nhà đầu tư thị trường mới nổi dường như đang chuẩn bị cho một kịch bản tồi tệ hơn cả những dự báo Ngân hàng Thế giới đang đặt ra. Viện Tài chính Quốc tế, ví dụ, cảnh báo về một làn sóng vốn thứ hai nếu mọi thứ tệ hơn nữa.
“Cú sốc COVID-19 đã dẫn đến sự dừng đột ngột của dòng vốn vào các thị trường mới nổi”, nhà kinh tế học Robin Brooks của IIF nói.
Khu vực châu Á đang phát triển sẽ phải đối mặt với 3 cú sốc của Ngân hàng Thế giới. Trong năm 2008 và 2013, một số nền kinh tế và lĩnh vực đã thành công, trong khi những nền kinh tế khác đứng vững không gục ngã. Năm nay, có bao nhiêu quốc gia làm được như vậy?
Thương mại, du lịch, hàng hóa và kiều hối đang chịu thiệt hại. Ngân hàng Thái Lan hạ dự báo tăng trưởng còn 5,3% tại Malaysia trong năm nay. Ngân hàng Thế giới cho rằng Malaysia sẽ suy giảm trong tất cả các kịch bản. Indonesia và Philippines có thể tăng trưởng khiêm tốn, mặc dù cả hai cũng có thể chẳng khó khăn ký hợp đồng. Việt Nam, Campuchia và Myanmar có vẻ tốt sẽ băng qua cơn bão tốt hơn.
Một vấn đề khác là việc kích thích tài chính và tiền tệ mạnh mẽ kể từ cuộc khủng hoảng năm 2008 đã khiến khoảng trống còn lại cho chính sách là không nhiều. Mức nợ trong nước tăng cao ở Trung Quốc, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam hiện là những lỗ hổng lớn.
Thế giới cũng đang thiếu sự hợp tác toàn cầu ở cấp độ G-20, nhiều cuộc nói chuyện, nhiều cuộc hội nghị trực tuyến, Nhưng lại không có nhiều hành động.
Châu Á ban đầu đã chuẩn bị không hề tốt trước mối đe dọa này. vấn đề này làm cho cảnh báo của Ngân hàng Thế giới trở thành một hồi chuông cảnh tỉnh kịp thời với các nhà lãnh đạo.
Các quan chức của Ngân hàng Thế giới khuyến nghị xài các phản ứng chính sách chưa từng có thông qua chi tiêu của chính phủ và việc nới lỏng tín dụng của ngân hàng trung ương. Các chính sách này sẽ hỗ trợ các hộ gia đình và công ty duy trì cầm cự trước những biến động sắp đến. Thế Chính vì vậy, chính phủ cần hỗ trợ mặt cho người dân, Thêm nữa đầu tư khẩn cấp vào các hệ thống chăm sóc sức khỏe quốc gia.
— Lấy từ Cafef —
