Việt Nam đã triển khai nhiều giải pháp ngăn chặn dịch COVID-19 một cách tích cực và đồng bộ, với liều lượng cao và “mạnh tay hơn” so với khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới, cũng như so với thời điểm diễn ra dịch SARS năm 2003. Bên cạnh đó, là sự chung tay vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, công ty trong nỗ lực giảm thấp nhất thiệt hại kinh tế có thể xảy ra.
Dây chuyền sản xuất sợi ở công ty TNHH Dệt nhuộm Jasan Việt Nam có vốn đầu tư của Trung Quốc ở Khu Công nghiệp Phố nối B, Hưng Yên. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Với quyết tâm không để dịch bệnh lây lan, thậm chí: “Chấp nhận thiệt thòi một phần lợi ích kinh tế để bảo vệ sức khỏe, tính mạng và cuộc sống bình yên của nhân dân”, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu cả hệ thống chính trị vào cuộc để phòng, chống dịch; nhận diện rõ các không chẳng khó khăn, thách thức và dự báo các kịch bản, tình huống xấu có thể xảy ra; Thêm vào đó, đề xuất các kiến nghị, giải pháp vừa phòng, chống dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế để phấn đấu hoàn thành các mục tiêu của Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2020.
Theo báo cáo mới nhất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước Chính phủ, trong trường hợp khống chế được dịch trong Quý I/2020 thì tăng trưởng GDP năm 2020 dự báo là 6,25%, giảm 0,55 điểm % so với Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ; trong đó, quý I tăng 4,52%; quý II tăng 6,08%; quý III tăng 6,92% và quý IV tăng 6,81%.
Trường hợp dịch được khống chế trong Quý II/2020 thì tăng trưởng được dự báo là 5,96%, giảm 0,84 điểm % so với Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ và giảm 0,29 điểm % so với kịch bản khống chế được dịch trong Quý I/2020; trong đó, Quý I tăng 4,52%; Quý II tăng 5,1%; Quý III tăng 6,70% và Quý IV tăng 6,81%.
các thông báo này cùng diễn biến bây giờ của dịch bệnh đang khiến cộng đồng công ty Việt Nam khá quan tâm và không khỏi lo lắng trước các tác động của dịch bệnh, cùng các ảnh hưởng tiêu cực đối với đa số hoạt động sản xuất kinh doanh thương mại và đầu tư trong nước.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự báo các ngành ảnh hưởng trực tiếp do dịch gồm xuất nhập khẩu, du lịch, vận tải; các ngành, lĩnh vực bị ảnh hưởng gián tiếp gồm sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản; sản xuất công nghiệp như: sản xuất, chế biến thực phẩm, công nghiệp điện- điện tử, da giày, dệt may, thương mại nội địa, đầu tư, thu chi ngân sách, phát triển công ty…
Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, hiện giờ, VCCI đang tiến hành tập hợp, ghi nhận ý kiến từ phía các công ty ở hầu hết mọi lĩnh vực và các ngành kinh tế trước các tác động của dịch bệnh. Đây là đại dịch của toàn cầu, diễn biến trở nên phức tạp và nguy hiểm, gây tổn hại đến sức khỏe, tính mạng con người và tất nhiên sẽ kéo theo các tác động về kinh tế.
Trước tình hình đó, song song với các nỗ lực phòng, chống dịch bệnh để bảo vệ sức khỏe con người, các công ty cũng cần theo sát thông báo từ các cơ quan công dụng để chủ động kế hoạch sản xuất kinh doanh; linh hoạt xử lý các vấn đề phát sinh về hợp đồng và phía đối tác. Điều quan trọng nhất là cẩn trọng, cảnh giác để giảm thiểu tối đa các thiệt hại kinh tế trước các tác động trực tiếp hoặc gián tiếp do dịch bệnh COVID-19, trước khi có các giúp, hỗ trợ từ phía Chính phủ, các ban, ngành công dụng…
Dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng virus Corona mới khởi phát ở thành phố Vũ Hán, thuộc tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc) gây ra vẫn đang tiếp theo lây nhiễm với tốc độ khó lường. ở thời điểm 16h15 ngày 15/2, Việt Nam có 16 trường hợp nhiễm COVID-19 phải cách ly để điều trị; trong đó có 7 người chữa khỏi cùng nhiều người đang phải giám sát y tế để phòng tránh nguy cơ lây nhiễm.
Vào thời điểm đầu công bố dịch, các địa phương trên cả nước đã triển khai các phương pháp phòng, chống dịch bệnh, đồng loạt tạm dừng đón khách du lịch tham quan ở các điểm danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử; đặc biệt, dừng việc tổ chức các hoạt động lễ hội đầu xuân Canh Tý nhằm tránh tập trung đông người, dễ gây nguy cơ phát tán mầm bệnh. Chính bởi nguyên nhân này, ngành dịch vụ du lịch đã phải chịu hậu quả đầu tiên, do các tác động của dịch bệnh COVID-19. Dự báo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng cho thấy, nếu dịch kéo dài hết quý I, thiệt hại về doanh thu từ khách quốc tế năm 2020 là khoảng 2,3 tỷ USD, nếu dịch kéo dài hết quý II, thiệt hại khoảng 5 tỷ USD.
Bà Nguyễn Thị Việt Loan, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc công ty Cổ phần Du lịch AST (AST Travel) cho biết: “Gay go nhất là các công ty du lịch bị hủy các booking đã đặt. Khách châu Âu dù đã đặt vị trí hay ký hợp đồng đều hủy hết các tour đến Việt Nam. Thiệt hại là không tính nổi bởi các đặt vị trí sát ngày thường đã có sự chuẩn bị để đón khách. Song với lý do bất khả kháng thì chuyện hủy booking không thể phạt được khách hàng. Cả chiều du lịch trong nước hay nước ngoài đều giống nhau. Ngành du lịch chịu ảnh hưởng nặng nề thì cũng kéo theo cả loạt các công ty khác như vận chuyển đi lại, dịch vụ ăn uống, khách sạn….cũng bị thiệt hại.
Chị Hạnh Mai ở Hà Nội, đại diện một công ty tổ chức sự kiện lớn của Thủ đô cho hay, ra Tết, thường là mùa lễ hội và du xuân của khách thập phương. Để đón khách, các địa phương và các công ty tổ chức sự kiện đều phải lên phương pháp chuẩn bị kỹ càng, đầu tư cơ sở vật chất chu đáo để đón khách du Xuân. các chương trình biểu diễn văn hóa nghệ thuật với sự tham gia của hàng nghìn văn nghệ sỹ, diễn viên và người chơi… đều “đình chỉ” do dịch bệnh COVID-19. Một phần là sự tuân thủ nghiêm túc chỉ đạo của Chính phủ và các ban, ngành công dụng, song lớn hơn là tâm lý lo ngại tham gia tụ tập ở các nơi đông người, dễ gia tăng nguy cơ lây nhiễm nếu có mầm bệnh.
Ra Tết, vấn đề thiếu hụt lao động luôn là mối lo của đa phần các công ty sản xuất. Tuy nhiên năm nay, không chẳng khó khăn không phải vì Tết mà lại là vì dịch. Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, riêng ở một số công ty có lao động là người Trung Quốc có trên 11 nghìn người trong tổng số khoảng 40 nghìn lao động chưa quay trở lại làm việc do dịch cúm ở 56 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Thêm vào đó, ước khoảng 3.000 lao động trong ngành du lịch, dịch vụ, ăn uống bị mất việc do lượng khách du lịch giảm hoặc hủy tour.
Ông Vũ Hoàng, đại diện công ty TNHH Wolkslift Việt Nam cho biết, là công ty cung cấp trang thiết bị cho các công trình xây dựng, nên Wolkslift nhận thầu nhiều hợp đồng gắn đặt thang máy cho các công trình lớn, nhỏ trên khắp cả nước như Nha Trang, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội… Với diễn biến tình hình dịch bệnh, phía nhà sản xuất (Trung Quốc) đã thông tin tạm nghỉ 10 ngày vì không có công nhân đi làm. Như vậy, nhiều khả năng, công ty sẽ bị chậm giao và gắn đặt mặt hàng cho khách hàng theo đúng cam đoan về tiến độ đã ký hợp đồng.
Ông Hoàng bày tỏ lo ngại: “Sợ nhất là hiệu ứng domino kéo dài! Nguy cơ và tác động sẽ khó tính toán nổi…”. Vì lẽ đó, nên chăng các cơ quan công dụng xem xét, tính toán các giải pháp giúp kịp thời cho công ty. Cụ thể như về cơ chế tài chính là giãn nợ hoặc điều chỉnh lãi suất cho vay; hay tác động thêm về thị trường bằng cách tăng cường xúc tiến thương mại hàng hóa, khơi thông thực trạng ùn tắc ở các cửa khẩu biên giới…, ông Hoàng đề xuất.
trên thực tế, với nỗ lực của cả 2 phía Việt Nam và Trung Quốc, từ ngày 8-12/2, ở cửa khẩu Lào Cai đã nhập tổng số 613 xe nông sản và xuất khẩu 363 xe; trong đó, mặt hàng thanh long xuất được 227 xe, tương đương gần 4.500 tấn. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong các ngày qua đạt trên 5,3 triệu USD và tổng lượng hàng hóa xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai là gần 13.000 tấn; riêng xuất khẩu các mặt hàng nông sản của Việt Nam sang Trung Quốc trên 6.500 tấn.
Hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, bà Trần Phương Nga, CEO công ty tư vấn Bất động sản Viko Housing cũng cho biết, thị trường thuê mua nhà ở và văn phòng ở Hà Nội của khách Hàn Quốc đang khá sôi động và đem đến nhiều nguồn thu. “Bỗng chốc dịch bệnh COVID-19 đến bất ngờ, khiến công ty hiện vắng hẳn khách Hàn Quốc. Họ khá cẩn thận vì sợ lây nhiễm nên tránh tiếp xúc. Giao dịch cũng Do vậy giảm hẳn. Tình hình này chưa biết khi nào được cải thiện…?. Nên chăng, công tác truyền thông phải giúp trấn an dư luận”, bà Nga đặt vấn đề.
trong góc độ nghiên cứu, bà Nguyễn Thúy Hạnh, Chuyên gia về dịch bệnh, Viện Bảo vệ Thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) bày tỏ lo lắng, tình hình dịch bệnh như bây giờ nếu không nhanh chóng kiểm soát hay khống chế sẽ kéo theo nhiều tác động xấu và hệ lụy đến các ngành sản xuất nói riêng và toàn nền kinh tế nói chung. Nông nghiệp vốn dĩ là ngành dễ chịu tổn thương và thường “lao đao” vì thời tiết. Nay vì dịch bệnh, nông dân và thương nhân buôn bán nông sản sẽ phải chịu tác động đầu tiên.
Bên cạnh khá nhiều công ty đang gặp “rắc rối” vì dịch bệnh COVID-19, cũng có một số công ty khá “tỉnh táo” và may mắn hơn.
Ông Phạm Đức Toàn, ở Hà Nội, có công ty chuyên kinh doanh ngành thép hợp kim, thuộc lĩnh vực cơ khí, cho biết: “Nguồn hàng của công ty đến đúng từ trung tâm dịch là tỉnh Vũ Hán, Trung Quốc. Song khá may mắn là đợt hàng gần nhất đã về từ trung tuần tháng 12/2019 và đủ để tiêu thụ cho 6 tháng đầu năm 2020. Qua thời gian này, chúng tôi hy vọng mọi sự sẽ hanh thông trở lại. Mọi việc tiếp theo nữa cũng mới tính tiếp”.
Trước diễn biến của dịch COVID-19, Chính phủ, các bộ ngành đã nỗ lực vào cuộc phòng, chống dịch, bảo vệ nhân dân, Thêm vào đó có các đối sách để kịp thời giúp cộng đồng công ty – lực lượng giữ vai trò nòng cốt cho nền kinh tế.
Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đề xuất Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu ngay một số gói chính sách tín dụng giúp cho các công ty nhỏ và vừa, hợp tác xã, nông dân chịu ảnh hưởng của dịch. Cụ thể, giúp thanh khoản, duy trì cho vay, miễn giảm lãi suất cho vay, khoanh nợ, giãn nợ, nới lỏng các điều khoản trả nợ, đẩy nhanh quá trình và thời gian xem xét các đơn xin vay và giải ngân các khoản vay, miễn lãi quá hạn các khoản vay….
Chính phủ cũng giao Bộ Tài chính nghiên cứu các giải pháp, chính sách thuế để giúp công ty nhỏ và vừa; logistics, bán lẻ, sản xuất, chế biến hàng nông, lâm, thủy sản, dịch vụ, du lịch; Thêm vào đó miễn, giảm tiền thuê đất cho công ty và người dân chịu ảnh hưởng của dịch trong thời gian diễn ra dịch; kéo dài thời gian, giãn tiến độ nộp tiền thuê đất sau khi dịch được kiểm soát; giảm giá thuê đất, mặt bằng cho các công ty logistics, công ty bán lẻ để kịp thời giúp các dịch vụ hậu cần, lưu thông, kho lạnh, bảo quản hàng hóa, tiêu thụ nông, lâm, thủy sản, thúc đẩy và tăng cầu nội địa trong thời gian chịu ảnh hưởng của dịch.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đề xuất Chính phủ giao các Bộ: Công Thương, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với các đơn vị liên quan nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ các giải pháp cụ thể để tiếp theo bảo đảm thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu qua cửa khẩu, cắt giảm chi phí đầu vào thông qua việc giúp giảm mức phí điện, nước cho các công ty đang phải tạm ngừng sản xuất, kinh doanh do dịch.
Cùng với việc kịp thời chấn chỉnh, xử lý nghiêm khắc các hành vi lạm dụng chính sách kiểm soát dịch để gây khó dễ cho công ty trong hoạt động thông quan hàng hóa để loại bỏ chi phí không chính thức của công ty, các ngành công dụng tăng cường truy xuất xuất xứ cho các mặt hàng nông sản để xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc và các nước khác.
Nền kinh tế nói chung và cộng đồng công ty Việt Nam nói riêng đang trải qua công đoạn không chẳng khó khăn và chưa thể khẳng định diễn biến tiếp theo nữa. Tuy nhiên, với sự chung tay có trách nhiệm của toàn xã hội và các quyết sách, cơ chế giúp kịp thời của Chính phủ sẽ giúp công ty băng qua không chẳng khó khăn và duy trì phát triển.
— Trích dẫn: Cafef —
