Ngành ôtô khó né “đòn” Covid-19


Từ công xưởng của thế giới là Trung Quốc, linh kiện, phụ tùng phục vụ lắp đặt ôtô tỏa đi các nhà máy sản xuất xe ô tô ở Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc…, kể cả Việt Nam. Do đó, khi sản xuất tại Trung Quốc bị đình trệ bởi dịch bệnh Covid-19 bùng phát, chuỗi cung ứng linh kiện toàn cầu đã thiếu hụt.

Nhiều hãng xe đóng cửa

Truyền thông thế giới một tháng qua không ngừng đưa tin việc các công ty (DN) sản xuất xe ô tô tạm dừng hoạt động hoặc thu hẹp quy mô bởi ảnh hưởng từ dịch Covid-19. Hãng sản xuất xe ô tô Đức Volkswagen mới đây xác nhận đã đóng cửa các nhà máy tại Trung Quốc do lo ngại về dịch bệnh và thiếu phụ tùng sản xuất. Nhiều hãng xe khác như BMW, Daimler, Toyota, Honda, Nissan, Ford, GM, Tesla tại Trung Quốc cũng tạm ngưng sản xuất từ tháng 2 vừa qua.

Ngành ôtô khó né đòn Covid-19 - Ảnh 1.

Nhiều hãng xe có nguy cơ phải thu hẹp sản xuất nếu đứt nguồn cung phụ tùng Ảnh: NGUYỄN HẢI

Tại Hàn Quốc, Hyundai buộc phải đóng cửa các nhà máy lắp đặt ôtô do thiếu nguồn cung linh kiện từ Trung Quốc. Nhà sản xuất ôtô SsangYong Motor của Midtier Hàn Quốc (thuộc sở hữu của tập đoàn Ấn Độ Mahindra & Mahindra), hãng xe Renault của Pháp tạm ngừng vận hành nhà máy ở Hàn Quốc với chung lý do thiếu linh kiện. thực trạng tương tự cũng diễn ra ở châu Âu, Mỹ và Nhật Bản – nơi có những hãng xe nổi tiếng thế giới.

Từ đại công xưởng Trung Quốc, linh kiện, phụ tùng tỏa đi các nhà máy sản xuất xe ô tô trên thế giới. Riêng Mỹ đã nhập đến 25% tổng số linh kiện, phụ tùng mà Trung Quốc xuất khẩu mỗi năm. Thêm vào đó, 10% linh kiện, phụ tùng từ Trung Quốc được chuyển đến Nhật Bản, Hàn Quốc và Đức mỗi nước nhập khoảng 5%. Riêng năm 2018, theo thống kê, Mỹ nhập linh kiện, phụ tùng từ Trung Quốc với trị giá khoảng 11 tỉ USD, Nhật Bản nhập khoảng 3,2 tỉ USD…

Chưa kể, nhiều công ty của Mỹ còn thường xuyên nhập khẩu phụ tùng ôtô có xuất xứ Trung Quốc theo hình thức gián tiếp thông qua một số nước như Nhật Bản, Mexico. Bên cạnh đó, việc nhập khẩu linh phụ kiện đầu vào từ các quốc gia khác ngoài Trung Quốc cũng khá khó khăn bởi cùng chịu ảnh hưởng từ dịch bệnh hoặc có xu hướng thận trọng trong giao thương hàng hóa vì lo ngại dịch bệnh. Do đó, nguồn cung linh kiện ở những chuỗi cung ứng được hình thành xung quanh các tập đoàn đa quốc gia đều siêu căng thẳng.

DN nội lo xoay xở

Dẫu vậy, trao đổi với chúng tôi, đại diện Toyota Việt Nam (TMV) tự tin cho biết việc nhập khẩu linh kiện cũng như hoạt động sản xuất – kinh doanh vẫn diễn ra bình thường. Song, TMV đang tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình để đưa ra những phương pháp phù hợp, cố gắng tránh ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất – kinh doanh. “TMV chưa có kế hoạch đổi thay chiến lược bán hàng trong thời gian đến, Thêm vào đó đã chủ động lên phương pháp bảo đảm an toàn cho nhân viên cũng như duy trì hoạt động” – đại diện TMV nói.

Theo đại diện Merc Việt Nam (MBV), để phục vụ lắp đặt xe trong nước, MBV phải nhập khẩu bộ linh kiện từ Đức. Tuy vẫn sản xuất hết hiệu suất bởi chưa bị thiếu linh kiện, phụ tùng Tuy nhiên hãng xe này tỏ ra lo lắng tình hình dịch bệnh sẽ khiến khách hàng e ngại ra ngoài mua sắm, dẫn đến cầu giảm, kéo theo giá xe cũng như doanh số bán hàng có thể giảm.

Đại diện một DN cho hay chỉ còn nguồn phụ tùng tồn kho đủ để sản xuất cầm chừng trong gần một tháng đến. Nếu tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp và nguồn cung tiếp tục bị ảnh hưởng, DN buộc phải tạm dừng sản xuất một phần và nhiều kế hoạch kinh doanh khác cũng sẽ bị lùi vô thời hạn.

trong góc độ tổng thể, cơ quan quản lý nhà nước khẳng định đến đầu tháng 4-2020, các DN sẽ thiếu hụt nguồn linh kiện sản xuất dù tại hiện nay, một số nhà sản xuất vẫn cho biết họ chưa bị ảnh hưởng do dịch bệnh. Bởi vì năm 2019, trong gần 4 tỉ USD linh kiện, phụ tùng nhập khẩu về nước, có đến gần 18% từ Trung Quốc, gần 29% từ Hàn Quốc. Riêng với ôtô tải, hơn 70% linh kiện, phụ tùng nhập từ Trung Quốc.

“Kể cả những quốc gia lớn có tỉ lệ nội địa hóa siêu cao thì cũng khó tránh khỏi ảnh hưởng vì chỉ một linh kiện siêu nhỏ không nhập được thì toàn bộ quy trình sản xuất bị ngừng lại. Việt Nam cũng không ngoại lệ. Đặc biệt, với ngành sản xuất ôtô, rất khó khăn tìm nguồn cung thay thế trong ngắn hạn do đặc thù về kỹ thuật, công nghệ, chất lượng riêng biệt phù hợp với tiêu chuẩn của từng công ty” – ông Trương Thanh Hoài, Cục trưởng Cục Công nghiệp – Bộ Công Thương, nhận định.

Ông Hoài chia sẻ thêm rằng không phải DN nào cũng sẵn lòng thông báo cụ thể về thực trạng thiếu hụt nguồn cung linh kiện, phụ tùng vì nhiều lý do nhạy cảm. “Nói có thể tìm nguồn cung thay thế là chưa đúng. Tình hình hiện nay là không có lối thoát và dường như không còn cách nào khác ngoài việc chờ đợi diễn biến tiếp sau đó bởi yếu tố khó lường nhất là không biết dịch bệnh sẽ kéo dài đến lúc nào” – ông Hoài nói.

Cục trưởng Cục Công nghiệp Trương Thanh Hoài kiến nghị Chính phủ trực tiếp đàm phán với chính quyền các địa phương Trung Quốc để xem xét áp dụng hợp lý những phương pháp kiểm soát biên giới trong việc phòng ngừa dịch bệnh, bảo đảm nhập khẩu được nguồn linh phụ kiện đầu vào phục vụ sản xuất ôtô.


— Trích dẫn: Cafef —