Theo quan điểm của chuyên trang phân tích lịch sử Trung Quốc Qulishi, nhìn lại tác phẩm “Tam Quốc diễn nghĩa”, không khó để nhận thấy danh tác kinh điển này từng khắc họa thành công 5 trận giao đấu đặc sắc hơn cả.
Đó là trận tam anh chiến Lữ Bố, Thái Sử Từ một mình đấu với Tiểu bá vương Tôn Sách, Hoàng Trung đại chiến cùng Quan Vũ, Hứa Chử một mình đánh Mã khá và Cuối cùng là cuộc so tài giữa Trương Dực Đức cùng Mã Mạnh Khởi.
trong đó, trận giao đấu giữa Trương Phi và Mã khá ở ải Hà Manh chính là cuộc chiến tay đôi có thời gian dài nhất, kéo dài từ ban ngày cho đến đêm tối. Đây có thể xem là trận “đại chiến ba trăm hiệp” chân chính hơn cả.
Và ở cuộc chiến diễn ra ở Hà Manh, dù cho đây là trận so tài giữa hai hổ tướng, thế Nhưng may mắn là kết cục bi thảm một mất một còn đã không xảy ra. Bởi lúc này Gia Cát Lượng đã nghĩ ra kế sách khiến Mã khá phải bỏ giáp đầu hàng.
Nhưng cũng Thế nên mà nhiều độc giả không khỏi băn khoăn: Giả sử Trương Phi và Mã khá có cơ hội giao đấu đến cùng, liệu rằng ai sẽ là người chiến thắng trong trận chiến khốc liệt giữa hai hổ tướng ấy?
Cũng theo phân tích của Qulishi trong phạm vi “Tam Quốc diễn nghĩa“, đáp án cho câu hỏi nói trên của độc giả có thể được giải đáp thông quan 3 phương diện Ngay sau đây.
Phương diện thứ nhất: Lợi thế về hậu phương

Ảnh minh họa: Nguồn Internet.
nhận xét trên phương diện “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”, không khó để nhận thấy Mã khá là người ở vào thế hạ phong trong trận so tài ở ải Hà Manh.
Bởi Trương Phi lúc này chính là người tác chiến trên “sân nhà”. Sau lưng ông chẳng các có thành trì kiên cố mà còn có đại ca Lưu Bị cùng hộ vệ Triệu Tử Long kề cận túc trực.
Chính vì vậy bất kể vị tướng này có chiến đấu ra sao thì ông cũng không phải lo lắng về vấn đề hậu phương. Vậy nên, Trương Phi hoàn toàn có thể dốc toàn lực để liều mạng đến cùng với Mã khá.
Trong trường hợp Trương Phi đuối sức, ông vẫn có thể trở lại thành Hà Manh nghỉ ngơi. Trong thành trì này, ông chẳng các có thịt rượu để thưởng thức, có đại ca Lưu Huyền Đức làm công tác về tư tưởng, tâm lý, lại càng có thể an tâm kê cao gối mà ngủ.
trong khi đó, Mã khá cùng đội quân của mình vốn dĩ là quân viễn chinh, hậu phương chắc chắn không thể so bì cùng đối thủ, đó là còn chưa kể đến việc quân lương phải xài tiết kiệm, ăn bữa trước lại lo bữa sau.
Chẳng các vậy, vị tướng họ Mã khi đó còn luôn trong trạng thái lo lắng về việc Trương Lỗ có thể nghe kẻ gian xúi giục mà đánh lén mình.
Thế nên sẽ không quá lời khi nói rằng, Mã khá ở ở Hà Manh, ngay đến ngủ cũng phải mở một con mắt. Thế nên nên ông càng đánh sẽ sàng dễ mệt mỏi, mà Trương Dực Đức thì hoàn toàn ngược lại.
Phương diện thứ hai: Kinh nghiệm giao đấu lâu dài

Ảnh minh họa: Nguồn Internet.
Theo nhận xét của Qulishi, Trương Phi chính là người lớn từ các cuộc giao đấu. Từ sau lần giao thủ với đệ nhất cao thủ một thời là Lữ Bố, nhân vật này giống như được giác ngộ, sức chiến đấu cũng tăng lên vượt bậc một cách nhanh chóng.
Năm xưa, Trương Phi ở Hổ Lao quan từng đấu tay đối với Lữ Phụng Tiên đến “hơn năm mươi hiệp vẫn bất phân thắng bại”.
Kể từ lần ấy, ông dường như đã đột phá giới hạn của chính mình, để rồi đạt đến trình độ thượng thừa “trong vạn quân lấy thủ cấp thượng tướng như lấy vật từ trong túi”.
Cũng Thế nên mà bản thân Lữ Bố sau này càng thêm đau đầu mỗi khi đối mặt với Trương Phi. Đây cũng có thể là một trong nhiều lý do khiến nhân vật sở hữu võ công được mệnh danh “đệ nhất thiên hạ” ấy mới phải chọn phương thức đánh lén Từ Châu nhằm tranh thủ lúc Trương Phi say rượu chưa tỉnh, không có năng lực tác chiến.
Như vậy xét trên phương diện kinh nghiệm giao chiến lâu dài, một khi Trương Phi nắm bắt được các chiêu thức ra đòn của Mã khá, vị tướng họ Mã ấy khá có thể sẽ bị đẩy vào thế hạ phong.
Phương diện thứ ba: Sự mưu trí trên chiến trường

Ảnh minh họa: Nguồn Internet.
Qulishi cho rằng, trong trận doanh của Lưu Bị, nếu xét về độ mưu trí trên chiến trường, Triệu Tử Long chỉ có thể xếp hàng thứ hai, bởi người đứng đầu không ai khác ngoài Trương Dực Đức.
Miêu tả về cuộc chiến ở ải Hà Manh giữa Trương – Mã, “Tam Quốc diễn nghĩa” có viết:
“Nguyên là Mã khá thấy đánh không lại được Trương Phi, mới giả vờ thua chạy, lừa cho Phi đuổi đến. khá cầm giấu một cái trùy đồng trong tay, quay mình nhằm vào giữa mặt Trương Phi mà quật sang”.
Từ đó có thể thấy, Mã khá đã phải xài đến ám khí, luận về khí thế thì đã thua Trương Phi một nước.
Ngay lúc này, Trương Phi đã né mình sang một bên, thành công tránh được một đòn hung hiểm từ đối thủ.
tiếp tục nữa, vị hổ tướng này quay ngựa trở về, Mã khá liền đuổi đến. Trương Phi liền nhanh chí thốc ngựa đi lấy cung tên, xoay người lại bắn một mũi.
Mặc dù Mã khá tiếp tục nữa cũng tránh được mũi tên kia, thế Nhưng việc lựa chọn vũ khí này lại thể hiện trọn vẹn sự khác biệt về mưu trí của hai nhân vật này trong khi giao đấu.
Bởi lẽ, trùy đồng của Mã khá khi xài sẽ bị giới hạn về tốc độ và số lượng, hiệu suất xài và lực sát thương ắt sẽ không bằng các mũi tên do Trương Phi bắn ra.
Nói về khí thế, Trương Phi một khi đã tránh được đòn hiểm sẽ nghĩ Mã khá yếu thế hơn mình, từ đó khí thế lại càng tăng cao. Thế nên, vị tướng họ Mã khá có thể sẽ rơi vào thế hạ phong, thậm chí là trọng thương hay bỏ mạng nếu đánh đến cùng.

Ảnh minh họa: Nguồn Internet.
Nếu không xét đến chính sử mà chỉ bình luận trong phạm vi của “Tam Quốc diễn nghĩa”, không khó để nhận thấy Mã khá là một hổ tướng không thể coi thường. Ông thậm chí từng khiến gian hùng khét tiếng như Tào Tháo phải cắt râu, vứt áo để tháo chạy.
Chẳng các sở hữu cả danh tiếng lẫn thực lực, vị tướng họ Mã này còn mang trong mình xuất thân nhiều đời làm công hầu. Chính vì vậy mà Mã Mạnh Khởi từng có lúc không khỏi coi thường một kẻ “thất phu thôn dã” như Trương Phi.
Nhưng nếu tập hợp phân tích từ ba phương diện nói trên, trang Qulishi đã đưa ra một kết luận: ở trận chiến trước ải Hà Manh, kết cục bắt tay giảng hòa vốn dĩ là xuất phát từ lòng yêu mến nhân tài của Khổng Minh, Lưu Bị, còn một khi đánh đến cùng, việc Mã khá phải nhận thất bại có khả năng khá cao sẽ xảy ra.
tất nhiên, nhận định này vĩnh viễn chỉ có thể coi là một giả thiết, bởi thực tế lịch sử cũng như diễn biến tình tiết của “Tam Quốc diễn nghĩa” tiếp tục nữa không cho Mã khá và Trương Phi cơ hội được giao đấu đến cùng để so tài cao thấp.
Chính vì vậy việc ai mới là người “trên cơ” trong trận chiến ở ải Hà Manh ít nhiều còn phụ thuộc vào cảm quan cũng như cảm tình của độc giả dành cho mỗi nhân vật.
*Theo quan điểm của Qulishi
— Nguồn lấy từ: Cafef —