Luật sư bình luận về văn bản hướng dẫn liên quan đến condotel


Cuối tuần qua, Bộ Tài nguyên – Môi trường (TN-MT) ban hành văn bản 703 hướng dẫn về chế độ xài đất và việc chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng không phải nhà ở. trong đó có đó nhắc đến loại hình căn hộ du lịch (condotel)

ở văn bản này, Bộ TN-MT đề nghị sở TN-MT các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức rà soát các dự án đầu tư đã được phê duyệt và việc thực hiện giao đất, cho thuê đất. Trường hợp đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật đất đai và pháp luật khác có liên quan thì thực hiện việc cấp giấy chứng nhận cho người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất. “Từ đó đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất và không làm thay đổi quy mô, mục tiêu, quy hoạch của dự án” – văn bản hướng dẫn nêu.

Nhưng, nhiều người sau khi xem văn bản 703 của Bộ TN-MT lại xem đây là cơ sở để cấp “giấy khai sinh” hay “sổ đỏ” cho loại hình bất động sản này.

Luật sư bình luận về văn bản hướng dẫn liên quan đến condotel - Ảnh 1.

các khách sạn và condotel bên bãi biển Nha Trang – Khánh Hòa. Ảnh TL

Để làm rõ hơn nội dung liên quan đến việc cấp “sổ đỏ” được đề cập ở văn bản nói trên của Bộ TN-MT, LS Ngô Huỳnh Phương Thảo – Giám đốc TAT Law Firm, (đơn vị từng có nhiều ý kiến pháp lý về condotel), cho rằng thực chất văn bản của Bộ TN-MT chỉ mang tính chất hướng dẫn nghiệp vụ cho các Sở TN-MT các tỉnh, thành phố liên quan đến chế độ xài đất, thời hạn xài đất, chứng nhận công trình xây dựng không phải là nhà ở, gồm có cả condotel.

Theo LS Thảo, về cơ bản văn bản này không có gì mới. Nội dung hướng dẫn thực hiện đều dựa trên tinh thần các quy định pháp luật trước đây như Luật Du lịch, Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản. Đây không phải là văn bản quy định về tính chất pháp lý condotel hay nói cách khác là văn bản này không “cấp khai sinh cho condotel”.

về bản chất pháp lý, các cơ quan đều thừa nhận quan điểm condotel là phòng khách sạn xây dựng theo kết cấu căn hộ chung cư, nhằm mục đích kinh doanh du lịch. Bởi vậy, condotel chính là căn hộ du lịch được quy định ở điều 48 Luật Du Lịch và bản chất này sẽ không bao giờ có thể đổi thay. Điều này, đã được Bộ TN-MT đề cập trong văn bản hướng dẫn này. Việc xác định đúng bản chất pháp lý của condotel sẽ quyết định đến chế độ xài đất, mục đích, thời hạn xài đất bởi thời hạn, chế độ xài đất được áp dụng theo loại đất. Theo đó, đối với dự án xây dựng căn hộ du lịch, vi la du lịch… nhằm mục đích kinh doanh dịch vụ thì đất được giao là đất thương mại dịch vụ nên chế độ, thời hạn xài đất phải tuân thủ theo các quy định của Luật Đất đai.

Về việc cấp giấy chứng nhận, LS cho biết trước đây đã có nhiều quan điểm không giống nhau về việc này, như nên cấp như thế nào, theo loại hình nào. ở văn bản 703, Bộ TN-MT xác định nếu đủ điều kiện chuyển nhượng theo Luật kinh doanh bất động sản thì được cấp giấy chứng nhận sở hữu công trình không phải là nhà ở theo điều 32 nghị định 43/2017/NĐ-CP và khoản 22 điều 2 nghị định 01/2017/NĐ-CP, nội dung này có thể dẫn đến hai cách hiểu không giống nhau. “Nếu áp dụng theo hướng dẫn trên, cũng như tổng thể các quy định của pháp luật, thì chuyện cấp giấy chứng nhận công trình là cấp cho cả dự án và chủ đầu tư chính là người sở hữu công trình đó, điều này dẫn đến nhiều rủi ro khi người mua chỉ sở hữu bản hợp đồng viết tay” – LS này cảnh báo.

Nhưng, giả sử trường hợp cấp giấy chứng nhận cho từng căn hộ sẽ làm đổi thay bản chất của dự án du lịch. Khi đó, chủ xài đất là chủ đầu tư, chủ sở hữu công trình là từng người mua Tuy nhiên điều này lại mâu thuẫn với giấy phép đầu tư, quyền sở hữu tài sản của công ty… Hơn nữa, khi đó người mua được cấp sở hữu công trình, họ có toàn quyền quyết định đối với công trình của mình, có thể đổi thay mục đích xài hoặc tự kinh doanh… dẫn đến đổi thay mục đích cũng như chủ trương ban đầu của dự án đầu tư đã được phê duyệt. “Tóm lại, nếu cấp giấy chứng nhận công trình riêng cho từng căn hộ là không thể, vì khi đó vấn đề pháp lý sẽ rối như canh hẹ” – vị này nhận xét.

Từ các phân tích đó, Giám đốc TAT Law Firm cho rằng việc condotel được xếp chung vào là công trình xây dựng không phải là nhà ở như các công trình khác. Điều này không có gì mới bởi trong thực tế, condotel không phải là nhà ở. Việc hướng dẫn cấp giấy chứng nhận cho condotel nêu trên không giải quyết được các vấn đề bảo đảm quyền lợi cho người mua song song với việc thực hiện thực hiện dự án đúng mục đích, nội dung đã được phê duyệt. “Tóm lại, văn bản 703 của Bộ TN-MT không phải là văn bản mới quy định về condotel mà chỉ đơn thuần là văn bản hướng dẫn thực hiện trên các quy định sẵn có của pháp luật. Bởi vậy, các vấn đề pháp lý đang còn tranh cãi về condotel vẫn chưa được giải quyết triệt để” – LS Thảo phân tích.

sau khi văn bản 703 được ban hành, Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) lại có văn bản gửi Thủ tướng và các bộ, ngành có thẩm quyền cho rằng văn bản hướng dẫn của Bộ TN-MT chỉ mới đề cập đến loại hình “căn hộ du lịch, vi la du lịch”, chưa gồm có loại hình “nhà phố du lịch”. trong thực tế còn có loại hình “nhà phố du lịch” hoặc còn gọi là “boutique du lịch” hoặc “shoptel” trong các khu du lịch nghỉ dưỡng, cũng được bán cho khách hàng (nhà đầu tư thứ cấp). Đây cũng là một loại cơ sở lưu trú du lịch Tuy nhiên chưa được đưa vào danh sách các món cơ sở lưu trú du lịch ở điều 48 luật Du lịch.

Bên cạnh đó, văn bản “Quy chuẩn xây dựng” của Bộ Xây dựng chỉ quy định loại hình condotel là “căn hộ nằm trong nhà chung cư hỗn hợp”, trong khi đó “căn hộ du lịch” ở các khu du lịch nghỉ dưỡng thường được xây dựng thành một tòa nhà cao tầng riêng biệt. Chưa kể Văn bản 703 chỉ xác định phương thức xem xét cấp sổ đỏ cho căn hộ du lịch, vi la du lịch, chưa quy định cấp sổ đỏ cho “nhà phố du lịch” trong khu du lịch nghỉ dưỡng.


— Nguồn lấy từ: Cafef —