Các khảo sát mới đây cho thấy, nếu tình hình dịch bênh tiếp tục diễn biến phức tạp, không được kiểm soát sớm thì hơn 80% công ty có nguy cơ phá sản. Vì thế, với các công ty, những chính sách của ngân hàng như giảm lãi suất, miễn lãi, phí, giãn, hoãn nợ hoặc giữ nguyên nhóm nợ là siêu thiết thực, là nguồn động viên, chia sẻ kịp thời trong bối cảnh ngày nay.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chỉ đạo từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), nhằm tháo dỡ khá khó khăn, thể hiện tinh thần đồng hành, trách nhiệm với cộng đồng, các tổ chức tín dụng (TCTD) đã và đang tích cực thực hiện cơ cấu lại nợ, giãn, hoãn nợ, giảm lãi/phí, giữ nguyên nhóm nợ để tiếp tục cho vay mới các khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch SARS-CoV-2. Bên cạnh triển khai Thông tư 01 quy định về cơ cấu thời hạn trả nợ, hoãn, giãn nợ, miễn, giảm lãi, phí, các ngân hàng thương mại (NHTM) cũng triển khai hàng loạt gói tín dụng qui mô khoảng khoảng 300 nghìn tỷ đồng với lãi suất ưu đãi thấp hơn lãi suất thông thường từ 0,5-2,5%/năm (trong đó có lĩnh vực nông nghiệp nông thôn, công ty nhỏ và vừa, cho vay các lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh).
Cơ cấu thời hạn trả nợ, hoãn, giãn nợ để tiếp sức cho công ty
Với các công ty, việc không bị ngân hàng chuyển nhóm nợ, được hoãn, giãn nợ, giảm lãi suất khoản vay cũ khi công ty đang trong công đoạn cầm cự là điều quý giá giúp công ty tồn tại, có cơ hội duy trì sản xuất, kinh doanh.
Ông Nguyễn Duy Hồng, lãnh đạo công ty thực phẩm Minh Dương cho biết, do khách hàng thanh toán chậm nên công ty này siêu cần kéo dài thời hạn để có điều kiện thanh toán nợ đúng hạn cho ngân hàng. Cũng theo ông, công ty được giảm lãi suất đã mừng rồi Tuy nhiên còn được giãn, hoãn nợ thì còn mừng hơn.
Đối với công ty Hướng Xanh (Hà Nội), thay vì hàng tháng phải trả 40 triệu đồng cả gốc và lãi thì nay, với sự hỗ trợ của ngân hàng, công ty chỉ phải trả một nửa. Thêm nữa, ngân hàng còn tiếp tục xem xét cho công ty được vay mới để trợ giúp duy trì hoạt động, băng qua khá khó khăn.
Còn với công ty Tùng Lâm cũng được ngân hàng BIDV kịp thời giãn thời gian trả nợ, Thêm vào đó giảm lãi suất cho khoản vay khoảng 1% đã giúp công ty tồn tại để băng qua thời kỳ khá khó khăn.
Đại diện Tập đoàn Kim Nam, ông Nguyễn Kim Hùng thì nhận xét Thông tư 01 của NHNN đã siêu kịp thời hỗ trợ công ty cơ cấu nợ, khôi phục sản xuất kinh doanh. Ông Hùng cho biết, có những công ty thuộc Kim Nam chưa rơi vào tình cảnh nợ xấu Tuy nhiên trong bối cảnh khá khó khăn ngày nay, công ty đã được các NHTM như VietinBank, Vietcombank chủ động làm việc để giảm lãi suất cho những kỳ hạn dưới 3 tháng, 4 tháng, 5 tháng, trên 6 tháng với mức giảm tùy thuộc từng kỳ hạn, tối đa được 1,5%/năm.
Số liệu từ NHNN cho thấy, đến cuối tháng 4, các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho hơn 170 nghìn khách hàng với dư nợ xấp xỉ 130 nghìn tỷ đồng; Miễn giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ cho hơn 14 nghìn khách hàng với dư nợ xấp xỉ khoảng 29 nghìn tỷ đồng; Hạ lãi suất dư nợ hiện hữu cho hơn 318 nghìn khách hàng với dư nợ khoảng trên 980 ngàn tỷ đồng (mức hạ lãi suất phổ biến từ 0,5-2%, thậm chí một số TCTD đã hạ lãi suất đến 2,5% và trên 4% cho khách hàng; Cho vay mới với lãi suất ưu đãi thấp hơn so với lãi suất cho vay trước khi có dịch khoảng 1%-2% cho khoảng 150 ngàn khách hàng với doanh số cho vay mới lũy kế từ ngày 23/01/2020 (thời điểm Thủ tướng công bố có dịch) đạt trên 500 nghìn tỷ đồng.
Theo các tính toán, nếu tính trung bình trong gần 1 triệu tỷ đồng đã được các NHTM hạ lãi suất 1% thì lợi nhuận của các NHTM trong năm nay giảm ít nhất 100 nghìn tỷ đồng, và các công ty là đối tượng được hưởng số tiền này để khôi phục sản xuất kinh doanh.
Các bên phải cùng hợp tác để hỗ trợ được trúng và đúng
Bên cạnh những công ty đã nhận được sự hỗ trợ thì cũng có một số công ty phàn nàn khó tiếp cận được các gói tín dụng của NHTM, nguyên nhân là do cả hai phía công ty lẫn ngân hàng, trong đó ngân hàng phải tuân thủ các quy định phòng ngừa rủi ro trong khi công ty chưa chứng minh được thiệt hại. Theo các chuyên gia, ngân hàng và công ty vốn cùng chung một con thuyền, có mối quan hệ cộng sinh, công ty yếu thì ngân hàng cũng khá khó khăn. Thế Vì vậy cả hai phía cùng phối hợp để sự hỗ trợ của ngân hàng đến đúng đối tượng, vừa cam kết an toàn, hiệu quả về vốn, tránh trục lợi chính sách.
Chia sẻ tại sự kiện mới đây do Báo Trí thức trẻ tổ chức, ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội công ty nhỏ và vừa cũng lưu ý công ty và ngân hàng cần phối hợp để có sự hỗ trợ đúng và trúng. “Nguồn lực của chúng ta là không nhiều nên trong bối cảnh khá khó khăn chung ngày nay, siêu cần sự hỗ trợ, tương tác 2 chiều. Khi công ty đưa ra những khá khó khăn của mình phải đúng và minh bạch thông tin để các ngân hàng trực tiếp cho vay nhìn thấy. Còn những công ty nào có ý định ỷ lại, trục lợi và thụ động thì không nên” – ông Thân nhắn nhủ.
Còn theo ông Đặng Hồng Anh, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, chính sách cho vay của các ngân hàng là siêu tốt, Tuy nhiên các công ty phải có tiếp cận từ 2 phía. Các ngân hàng đã tung ra nhiều gói tín dụng hỗ trợ khách hàng, Tuy nhiên về thực tế, ngân hàng cũng là những công ty, phải cân nhắc các rủi ro khi giãn nợ hay giảm lãi suất đều ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động ngân hàng. Với công ty vừa và nhỏ, nền tảng, điều kiện, tích lũy tư bản chưa có nhiều. Trong mùa dịch mà không có kế hoạch hậu dịch phát triển công ty thì đi vay ngân hàng sẽ trở thành gánh nặng cho chính họ, và lại ảnh hưởng đến ngân hàng. Thế Vì vậy, bản thân công ty phải có kế hoạch sản xuất kinh doanh, chuẩn bị mọi điều kiện để khi dịch đi qua có thể bắt tay vào kinh doanh và phục hồi trở lại.
“Tôi khuyên công ty vừa và nhỏ chưa có kế hoạch tốt hậu dịch thì không nên vay. công ty có nền tảng, điều kiện ổn định hơn, tốt hơn, thanh khoản hơn thì kiếm dự trữ mới thật tốt, trong nguy có cơ, sau dịch thị trường ổn định rồi thì hồi phục lại. Giải pháp tài chính tốt sẽ như lò xo bật lại, phát triển tốt hơn, cân bằng lại công đoạn khá khó khăn”, ông Hồng Anh nêu kiến nghị.
trong khi đó chủ tịch VCCI, ông Vũ Tiến Lộc thì phân tích: “ở đây có bài toán lợi ích cộng sinh giữa ngân hàng và công ty. công ty khỏe thì ngân hàng khỏe, công ty yếu thì ngân hàng cũng khá khó khăn. Tinh thần đồng hành và chia sẻ là siêu quan trọng. Do đó, dòng vốn tín dụng dứt khoát phải cam kết tiếp sức nhanh và kịp thời cho các công ty có tiềm năng Tuy nhiên đang gặp khá khó khăn tạm thời. Để làm được vấn đề này cần quy trình, quy chế minh bạch, đề cao trách nhiệm của 2 bên, cần có sự trợ giúp, giám sát, thúc đẩy của các Hiệp hội và các tổ chức liên quan.
Còn ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hiệp hội nông nghiệp số Việt Nam cho rằng, lãnh đạo công ty cũng cần đổi thay nhận thức nhằm quản lý, xài vốn hiệu quả và có trách nhiệm, kế hoạch sản xuất kinh doanh phải tập trung vào thế mạnh của công ty, tìm những cách thức chuyển đổi sáng tạo để nắm bắt “cơ” trong “nguy”, giảm bớt ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Bên cạnh đó, công ty nên tìm nguồn vốn trung và dài hạn trên thị trường vốn, như vậy sẽ đa dạng hóa được nguồn vốn, giảm phụ thuộc và áp lực vào vốn ngân hàng.
Ông Bình cũng nhận định, việc công ty còn ít sự chủ động, thói quen tìm kiếm các dòng vốn trung và dài hạn xuất phát từ tình trạng còn hạn chế của thị trường tài chính tại Việt Nam. Tuy nhiên, trong Nghị quyết 01 năm 2020, Chính phủ đã đặt ra vấn đề này như là một trong các mục tiêu trọng tâm, ưu tiên để cải thiện và thị trường vốn cũng đã có những bước tiến nhất định để đáp ứng nhu cầu đầu tư của công ty.
— Trích dẫn: Cafef —
