Sự phát triển của khoa học công nghệ có thể giúp con người cực kì nhiều trong lĩnh vực lao động sản xuất, Tuy nhiên Thêm vào đó cũng khiến cho nhiều người có nguy cơ mất việc.
Foxconn là thương hiệu của công ty Đài Loan Hon Hai Precision Industry Co. (Ltd.), một trong số hãng chế tạo linh kiện điện tử và máy tính lớn nhất thế giới, đã tự động hóa tất cả các chuỗi dây chuyền sản xuất của mình bằng việc xài hơn một triệu robot. Điều này có nghĩa là 60.000 công nhân đã bị thay thế trong các nhà máy của Foxconn bằng robot kể từ năm 2016. Nhà thầu xây dựng Nhật Bản Shimizu cũng đã đầu tư hơn 3 tỷ yên (28 triệu đô la) vào việc xài robot trong cùng thời gian.
các ví dụ này cho thấy một xu hướng mới trong các ngành công nghiệp bấy giờ, nơi mà robot đang dần thay thế người lao động, đổi thay quy trình sản xuất và biến các ngành công nghiệp không còn quá phụ thuộc vào nguồn lao động con người. Với các ưu thế và đặc điểm của các nước châu Á, các chính phủ cần thận trọng trong việc robot hóa quá trình lao động sản xuất vì điều đó sẽ bắt đầu định hình lại thị trường và lực lượng lao động của họ.
Sự quan tâm và các động thái của chính phủ là hết sức cấp bách vì xu hướng tự động hóa, robot hóa được dự kiến sẽ tăng vọt trong các năm đến. Một báo cáo gần đây của Viện toàn cầu McKinsey dự đoán rằng robot sẽ đảm nhận từ 400 triệu đến 800 triệu việc làm vào năm 2030, điều này sẽ gây ảnh hưởng đến một phần năm lực lượng lao động toàn cầu. Morgan Stanley cũng đưa ra dự báo rằng khoảng 20% sản lượng giày Nike và Adidas sẽ được chuyển sang các nhà máy tự động vào năm 2023.
Nhờ có cuộc cách mạng về công nghệ, tự động hóa – robot hóa giúp cho nhiều công ty không cần phải đặt nhà máy sản xuất ở các quốc gia có chi phí sản xuất và nhân công thấp, thay vào đó là các cơ sở sản xuất gần với thị trường. Điều này cho phép các công ty được hưởng lợi từ việc giảm chi phí vận chuyển và chi phí lưu trữ hàng tồn kho, cũng như giảm rủi ro đánh cắp tài sản trí tuệ. Thêm vào đó cũng rút ngắn thời gian sản xuất để đáp ứng mau chóng với các nhu cầu của thị trường.
Tuy nhiên nó lại mang đến hậu quả nghiêm trọng đối với các quốc gia tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc hợp tác gia công sản xuất mặt hàng bởi các công ty đa quốc gia ở các nước có chi phí thấp đã thúc đẩy sự phát triển kinh tế mau chóng của họ trong vài thập kỷ qua. Điều này không nơi nào rõ ràng hơn là châu Á.
Một công nhân của Shimizu điều khiển robot gắn đặt các tấm trần ở vị trí (tháng 4 năm 2018). © Getty Images
Khi robot công nghiệp đang trở nên trở nên thông minh và linh hoạt hơn, sự phụ thuộc trở nên tăng vào chúng để thực hiện, tiếp quản trở nên nhiều tác dụng và quy trình sản xuất khiến cho các quốc gia xài mô hình lao động cơ bản, chủ yếu phụ thuộc vào sức lao động của con người đối mặt với khá nhiều thử thách. các quốc gia như Bangladesh, Việt Nam và Campuchia đang mất dần lợi thế dựa trên chi phí sản xuất và nhân công thấp.
các phát triển này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về tăng cường công nghệ và tiếp thu các kỹ năng để chuyển sang các hoạt động không thể thực hiện với giá rẻ hơn bằng máy móc. các mô hình kinh doanh dựa trên công nghệ mới đã gây ra một làn sóng các doanh nhân địa phương mọc lên như nấm trên khắp châu Phi, tạo ra các bước nhảy vọt trong nhiều thập kỷ dưới sự đầu tư của chính phủ.
Đẩy nhanh tiến độ theo định hướng này sẽ đòi hỏi sự tham gia của chính phủ trong việc cung cấp đào tạo và giúp phát triển cơ sở hạ tầng. các nước đang phát triển cũng có thể được hưởng lợi từ nhu cầu trở nên tăng của các công ty trong nước đối với các nguyên liệu được sản xuất bởi robot.
Việc cấu hình lại chuỗi cung ứng toàn cầu mang nhiều ý nghĩa khác nhau đối với các nước phát triển, cũng như đối với một số thị trường hiện đại mới nổi như Trung Quốc và Thái Lan. các quốc gia sau này có khả năng được hưởng lợi từ cuộc cách mạng robot theo ít nhất ba cách.
Thứ nhất, việc các dây chuyền sản xuất tự động được chuyển đến các nước phát triển, robot chỉ thường bổ sung và giúp con người chứ không thay thế hoàn toàn. Con người và robot, được gọi là cobots, làm việc cùng nhau để đạt được hiệu quả cao hơn.
Nhà máy sản xuất pin tự động hoàn toàn của công ty xe ô tô điện Tesla ở Berlin sẽ cung cấp 10.000 việc làm cho con người để giám sát và điều khiển robot. Amazon có 100.000 robot làm việc trong kho của họ cùng với 250.000 nhân công vì robot không thể tự thực hiện tất cả các nhiệm vụ.
Sự tăng trưởng mau chóng của tầng lớp trung lưu ở một số thị trường hiện đại mới nổi lớn nhất đã tạo ra một lý do để đặt các nhà máy và dây chuyền sản xuất ở đó. Tesla Gigafactory 3 ở Thượng Hải, công ty đầu tiên bên ngoài Hoa Kì, là một trường hợp điển hình.
Tesla Gigafactory 3 ở Thượng Hải, được chụp vào tháng 10 năm 2019 trong quá trình xây dựng. © Hình ảnh VCG / Getty
Thứ hai, cuộc cách mạng robot có khả năng làm tăng nhu cầu về các kỹ năng không thể được sao chép hay thay thế bởi robot, như sáng tạo và thay đổi, cái mà dường như cực kì dồi dào trong các nền kinh tế hiện đại, khiến chúng trở thành người hưởng lợi chính từ các phát triển này.
Robot được tạo ra dựa trên các nghiên cứu ở một thời điểm trong nào đó quá khứ, chúng cung cấp đầu ra có xuất xứ từ các đầu vào nhất định. Chính vì vậy, chúng cực kì khó hoặc mất cực kì nhiều thời gian để cải tiến và thay đổi. Chúng cũng không thể tập hợp, tích lũy kiến thức hay một mình trình hoạt động.
Cuối cùng, cuộc cách mạng robot và sản xuất robot công nghiệp toàn cầu mở ra cơ hội phát triển về các ngành công nghiệp mới. Trong lịch sử, các công ty Nhật Bản và châu Âu thống trị thị trường sản xuất, Tuy nhiên trong các năm gần đây đã xuất hiện nhiều đối thủ cạnh tranh đến từ các thị trường hiện đại mới nổi.
Dựa trên nhu cầu xài robot trở nên tăng, các công ty Trung Quốc và Hàn Quốc đang có các bước tiến mới và dự kiến sẽ trở thành các quốc gia chiếm ưu thế.
trong khi robot và tự động hóa tạo ra vô số cơ hội cho lao động lành nghề, chúng thay thế nhiều công việc của lao động phổ thông. Nhà máy sản xuất máy cạo râu tự động Philips ở Hà Lan xài một phần mười lực lượng lao động ở chi nhánh ở Trung Quốc của họ. các phát triển như vậy nhấn mạnh sự bất bình đẳng và gây ra áp lực xã hội nghiêm trọng ở các nước phát triển, điều sớm cần được chính phủ giải quyết trong các năm đến.
— Nguồn lấy từ: Cafef —
